SpeedFan là một công cụ vô cùng mạnh mẽ và hữu ích, giúp bạn xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng máy tính khởi động lại đột ngột hoặc khi ổ cứng gặp sự cố.
Với SpeedFan, bạn có thể kiểm tra xem máy tính của mình có đang gặp vấn đề về nhiệt độ hay không, đồng thời giảm thiểu tiếng ồn trong không gian làm việc hoặc khi thưởng thức phim ảnh. Kể từ khi ra mắt vào năm 2000, SpeedFan đã thu hút được rất nhiều người dùng trên toàn thế giới và nhận được phản hồi tích cực.
Ngày nay, với sự phát triển của các thiết bị công nghệ cao, máy tính ngày càng trở nên nóng hơn. Điều này kéo theo nhu cầu sử dụng các giải pháp tản nhiệt đa dạng và phong phú. Dù đã xuất hiện từ lâu, nhưng các phương pháp làm mát bằng quạt và lá kim loại vẫn được ưa chuộng nhất. Tuy nhiên, thật khó chịu khi máy tính bỗng dưng đứng yên trong lúc bạn đang làm việc, khiến bạn mất đi những tài liệu quan trọng chưa kịp lưu. Khi mở máy ra, bạn có thể thấy quạt CPU đã bị bụi bẩn làm cho ngừng hoạt động từ lúc nào không hay.
Ngược lại, có những lúc bạn đang tập trung làm việc vào ban đêm thì lại bị phân tâm bởi tiếng kêu lạch cạch hay gió rít từ bên trong thùng máy. Thực tế, bạn hoàn toàn có thể tránh khỏi cả hai phiền toái này và còn nhận được nhiều lợi ích khác nhờ phần mềm tiện ích miễn phí SpeedFan. Ban đầu, SpeedFan được phát triển nhằm điều chỉnh tốc độ quạt hệ thống thông qua giao tiếp với chip điều khiển. Sau nhiều phiên bản nâng cấp, giờ đây SpeedFan đã trở thành một công cụ theo dõi sức khỏe cho PC với nhiều tính năng tuyệt vời.
Cập nhật SpeedFan
Thay đổi ở bản mới SpeedFan 4.52
- Cung cấp hỗ trợ toàn diện cho các giao thức như IPMI, IT IT8771E, Intel Sunrise Point (Z170) SMBus, STMicro STTS2004, NCT6793D, Giantec GT34TS04 và GT34TS02, cũng như Atom E3800 và C2000 SMBus ở những địa chỉ không chuẩn.
- Kích hoạt tính năng SMBus trên dòng sản phẩm Intel 6 / C20x khi cần thiết.
- Khắc phục sự cố truy cập SCSI_PASS_THROUGH trên một số hệ thống nhất định.
- Bỏ qua việc truy cập ổ cứng để trả về ID Sector từ ổ đĩa khác.
- Sửa lỗi liên quan đến việc đọc quạt thứ 6 của Nuvoton NCT6791D và NCT6792D.
- Thêm khả năng hỗ trợ đăng ký xen kẽ cho NCT6793D.
- Chỉnh sửa lỗi trong bản dịch tiếng Đức khi sử dụng CPU.
Thay đổi ở bản mới SpeedFan 4.51
- Đã bổ sung hỗ trợ hoàn chỉnh cho các dòng chip như Fintek F71811U, Nuvoton NCT6106D, Nuvoton NCT6792D, Fintek F71878A/F71868A, ITE IT8783F, Intel C610/X99 SMBus và ITE IT8620E.
- Hỗ trợ cho Nuvoton NCT6683D cũng đã được thêm vào.
- Cài đặt chế độ PWM cho Fintek F71808A đã được điều chỉnh.
- Đã tích hợp tùy chọn bật hoặc tắt PWM 4 và PWM 5 trong phần cài đặt nâng cao cho ITE IT8620E.
- Tính năng truy cập SMBus đã bị vô hiệu hóa trên Sapphire PC-AM2RD790.
- Lỗi đọc tốc độ quạt trên NCT6791D đã được sửa chữa.
- Quá trình quét SCSI tự động sẽ không hoạt động nếu driver iastorA.sys được cài đặt – bạn có thể sử dụng /DOSCSISCAN để kích hoạt lại tính năng này.
- Cài đặt nâng cao cho Fintek F71811U về loại PWM đã được khắc phục.
- Việc giải mã RAM SPD cho SDRAM, DDR, DDR2, DDR2 FB-DIMM và DDR3 đã được cải thiện đáng kể.
- Nhận diện các phiên bản mới của Microchip MCP9843 và MCP98243 cũng đã được nâng cấp.
- Đã sửa lỗi báo cáo nhiệt độ cho STTS3000 và STTS2002.
- Lỗi nhận diện IT8705F cũ đã được khắc phục.
- Các sự kiện giờ đây có thể được kích hoạt lên đến 9999 lần khi có sự kiện xảy ra (trước đây chỉ là 99 lần).
- Thông tin về việc sạc pin hiện được cập nhật chính xác trên tab EXOTICS.
- Khả năng truy cập IO trên NCT6791D giờ đây được kiểm tra kỹ lưỡng sau khi tiếp tục từ trạng thái tạm ngưng và đã được sửa chữa nếu cần thiết.
- Quyền truy cập DIMM trên chipset Intel mới nhất đã được khôi phục.
- Đã thêm bảng kê khai nhằm nâng cao hỗ trợ cho Windows 10.
- Hộp thoại cấu hình giờ đây luôn mở ở giữa cửa sổ chính, giúp người dùng dễ dàng thao tác hơn.
Những điều cần biết khi sử dụng SpeedFan
Tùy thuộc vào bo mạch chủ và các linh kiện liên quan như CPU, nguồn điện mà số lượng cảm biến (sensor) sẽ khác nhau. Trong bài viết này, chúng tôi sử dụng main Abit IC7 cùng với CPU Intel Pentium 4 2.6Ghz FSB800Mhz, được trang bị công nghệ siêu phân luồng Hyperthreading. Dưới đây là những thông tin chính bạn cần nắm rõ:
Tab Reading là nơi hiển thị các thông số về tình trạng hệ thống. Phần đầu tiên là bảng trạng thái của Speedfan, nơi liệt kê các tác vụ mà chương trình đang thực hiện cũng như các thiết bị mà nó phát hiện.
Ngay bên dưới là hai cột CPU Usage cho thấy mức tài nguyên CPU đang được sử dụng. Nếu Speed Fan hoạt động trên những máy tính có nhiều bộ xử lý hoặc hỗ trợ Hyperthreading như dòng Pentium4 mới của Intel, bạn sẽ thấy hai cột hoặc thậm chí nhiều hơn. Bên trái là bảng theo dõi tốc độ quạt hệ thống, thường thì Fan1 là quạt CPU, Fan2 dành cho Chipset (nếu có), còn FAN3 trở đi là của các chân cắm quạt trên bo mạch chủ.
Tiếp theo là hai bảng điều khiển tốc độ quạt Speed01 và 02 cho quạt CPU và Chipset. Bên phải là bảng theo dõi nhiệt độ hệ thống, trong đó nhiệt độ cao nhất thường là của CPU (đối với các máy tính thông thường), tiếp theo là Chipset. Nhiệt độ HD0 đại diện cho ổ cứng.
Cuối cùng, ở dưới cùng là các thông số về nguồn điện của máy tính. Cơ bản, các linh kiện trong máy hoạt động nhờ vào ba đường điện 3.3v, 5v và 12v. Đặc biệt với các CPU hiện đại như Pentium4, đường 12v đóng vai trò rất quan trọng. Một số bo mạch chủ cũ dành cho AMD (không có chân vuông 12v) lại cần đường điện 5v mạnh mẽ hơn. Vcore là điện áp của CPU, bạn nên theo dõi chặt chẽ vì nếu quá cao có thể gây ra vấn đề.
Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc nhận biết từng thông số mà thiết bị theo dõi, hãy nhấn vào configure rồi chọn tab tương ứng để đặt lại tên cho dễ nhìn hơn nhé!
Thay đổi tốc độ máy tính với tab Clock
Với Tab clock, bạn có thể điều chỉnh Front Side Bus của máy tính mà không cần phải khởi động lại. Tuy nhiên, việc này có thể gây ra một số phức tạp. Thay đổi FSB có thể giúp tăng hoặc giảm tốc độ của máy tính theo ý muốn. Nếu bạn chưa quen với việc ép xung, thì có khả năng cao là bạn sẽ gặp phải tình trạng treo máy khi sử dụng Speedfan.
Để thay đổi FSB hệ thống, làm theo các bước sau đây:
- Đầu tiên, bạn cần chọn tên bo mạch chủ và nhà sản xuất trong hai menu ở phần Mainboard. Nếu không tìm thấy, hãy tham khảo sách hướng dẫn đi kèm với main để xác định Clock Generator của mình là gì, rồi lựa chọn trong bảng Clock. Đừng quên đánh dấu vào ô Use this clock generator nhé!
- Ở phía dưới cùng, có một bảng liệt kê các tần số xung nhịp mà bạn có thể chọn. Hãy nhấn vào Read Clock để bảng này hiện ra, sau đó chọn tần số mà bạn mong muốn và nhấn Set Clock. Nếu mọi thứ diễn ra suôn sẻ, bạn sẽ thấy chỉ số mới xuất hiện ngay bên dưới nút vừa bấm.
- Từ phiên bản 4.09 trở đi, tác giả đã bổ sung tính năng Automatic Clock Control. Tính năng này cho phép chương trình tự động điều chỉnh tần số hoạt động của CPU theo nhu cầu ứng dụng mà không cần bất kỳ phần cứng hỗ trợ nào. Bạn sẽ thấy hai cột danh sách các clock tương tự như bảng ở dưới cùng. Hãy chọn tốc độ mà bạn muốn khi CPU ở trạng thái nhàn rỗi (thường là giảm xuống để kéo dài tuổi thọ CPU) và chọn tốc độ khi CPU phải làm việc nặng (hãy điều chỉnh cao hơn để nâng cao hiệu suất xử lý).
Theo dõi thông số RAM hệ thống với tab Info
Khi bạn nhấn vào thẻ Info, một ô trống sẽ xuất hiện hiển thị tên loại chipset mà bạn đang sử dụng. Bên cạnh đó, có một nút “Read Info”, hãy bấm vào đó để xem thông tin chi tiết về thanh RAM của bạn. Dưới đây là một số thông số mà bạn có thể thấy:
- Loại bộ nhớ: DDR (Chủng loại RAM)
- Số hàng module: 1 (Số khe RAM mà bạn đang sử dụng).
- Điện áp: 2.5V (Điện áp tiêu chuẩn cho RAM DDR).
- Parity: KHÔNG CÓ (Không có tính năng tự sửa lỗi, thường chỉ xuất hiện trên RAM dành cho máy chủ lớn hoặc server mạng).
- Tần số làm tươi: 7.8us (Tần suất làm mới của RAM).
- Tổng dung lượng: 256MB (Dung lượng của thanh RAM mà bạn đang kiểm tra).
Hãy khám phá và tìm hiểu thêm về thiết bị của bạn nhé!
Hỏi thăm ổ đĩa cứng với tính năng SMART
Hãy nhấn vào tab SMART, nếu ổ cứng của bạn hỗ trợ tính năng này, hãy chọn nó từ danh sách. Bạn sẽ thấy những thông tin mà SMART cung cấp, nhưng nếu không có kiến thức chuyên môn, có thể bạn sẽ khó hiểu được ý nghĩa của chúng. Điều quan trọng nhất bạn cần chú ý là hai cột Fitness (Độ bền HDD) và Performance (Hiệu năng). Nếu giá trị của hai cột này quá thấp, thì đã đến lúc bạn nên xem xét lại tình trạng ổ cứng của mình.
Vài lưu ý nhỏ:
- Một số hệ thống có thể bị treo khi Speedfan thực hiện quét qua SMBus trong quá trình khởi động. Để tránh tình trạng này, bạn hãy thêm dòng -NOSMBSCAN vào shortcut của Speedfan trên màn hình chính.
- Thỉnh thoảng, trong bảng trạng thái Reading, bạn có thể thấy những giá trị kỳ lạ như -1° hoặc những con số không có ý nghĩa gì và muốn loại bỏ chúng. Hãy nhấn vào Configure và bỏ chọn trước tên các đối tượng đó để chúng không xuất hiện trong danh sách nữa.